Ua hoʻokumu nā kaua koʻikoʻi i ka mōʻaukala kanaka a ua aʻo mai iā mākou i nā haʻawina koʻikoʻi e pili ana i ke koa, ke koa a me ke kumukūʻai o ka maluhia. ʻO kekahi o ia kaua ʻo ke kaua ʻo Gallipoli (Gelibolu) ma kahi i kapa ʻia ʻo Turkey i kēia manawa i ke Kaua Honua Mua. ʻO ke kaua ʻo Gallipoli i kēia manawa he ʻāpana koʻikoʻi o ka mōʻaukala Turkish a he wahi kaulana no ka poʻe moʻolelo moʻolelo a me nā mea ʻimi huakaʻi.
Ua hoʻoili ʻia ke kaua ʻo Gallipoli i ka makahiki 1915 ma ke ʻano he ʻāpana o ka hoʻouka kaua nui e loaʻa ai ka mana o ka Dardanelles a me ke Kai ʻEleʻele. ʻOiai ka hoʻāʻo ʻana o Allied e hoʻouka i kahi hoʻouka kaua, ʻaʻole lākou i lanakila i ka pūʻali koa Tureke a ua koi ʻia lākou e hoʻi hope. Aneane hoʻokahi makahiki ka lōʻihi o ke kaua a ʻoi aku ka nui o nā koa ma mua o 100.000 ma nā ʻaoʻao ʻelua.
I kēia lā, he hōʻailona ke kaua ʻo Gallipoli no ka maluhia a hoʻomanaʻo mai iā mākou i ka nui o nā koa i hāʻawi i ko lākou ola no ka pale ʻana i ko lākou ʻāina. Nui nā wahi e kipa aku ai ma Turkey e hāʻawi iā ʻoe i ka ʻike hohonu o nā hanana a me ka hopena o ke kaua. Eia kekahi mau hiʻona nui:
- Hoʻomanaʻo: ʻO ka Ataturk Monument e hoʻomanaʻo nei i ke alakaʻi nui o Tureke ʻo Mustafa Kemal Ataturk nāna i hakakā i ka hoʻouka kaua ʻo Gallipoli a hoʻokani i kahi kuleana koʻikoʻi i ka pale o ka ʻāina. Aia ia ma kahi kiʻi nani me nā hiʻohiʻona nani o ke kai.
- ʻO Anzac Cove: Kahi ʻāina kaulana kaulana a me kahakai kahi i pae ai nā pūʻali Anzac i ka makahiki 1915. ʻO ka Anzac Cove Memorial kekahi o nā monuments kaulana loa o ka peninsula a e hoʻomanaʻo ana i nā koa Anzac i hakakā ma ʻaneʻi. Aia ia ma kahakai kahi i pae ai nā Anzacs i ka makahiki 1915.
- Canakkale Martyrs Memorial (Çanakkale Şehitleri Anıtı): He monument nui e hoʻomanaʻo ana i nā koa Tureke i make i ke kaua ʻo Gallipoli. ʻO ka Canakkale Martyrs Monument he monument nui i hoʻolaʻa ʻia no nā koa Tureke i make i ke kaua ʻo Gallipoli. Noho ʻo ia ma kahi puʻu ma luna o ka ʻauwaha ʻo Dardanelles a hāʻawi i nā hiʻohiʻona nani o ka ʻāina a puni.
- Hoʻomanaʻo ʻo Chunuk Bair: He hoʻomanaʻo e hoʻomanaʻo ana i ka poʻe New Zealand i hakakā ma ʻaneʻi. ʻO ka Chunuk Bair Memorial kekahi mea hoʻomanaʻo nui ma ka peninsula, e hoʻomanaʻo ana i ka poʻe New Zealand i hakakā ma ʻaneʻi. Aia ia ma kahi puʻu i koʻikoʻi nui i ka wā o ke kaua.
- ʻO Lone Pine Cemetery: ʻO ka hale kupapaʻu ʻo Lone Pine he hale kupapaʻu kahi e waiho ai nā koena o nā koa Australia a me New Zealand i make i ke kaua ʻo Gallipoli. He mea hoʻomanaʻo hoʻomanaʻo no nā hana koa a kēia mau koa a he wahi hoʻomanaʻo a noʻonoʻo.
- ʻO ka Hale Hōʻikeʻike Kaua ʻo Cabatepe: He hale hōʻikeʻike liʻiliʻi i hoʻolaʻa ʻia no ka mōʻaukala o ke kaua ʻo Gallipoli.
- Ilina kahakai: He ilina kahi i kanu ʻia ai nā koena o nā koa Pelekania he nui i make i ke kaua ʻo Gallipoli.
- Hoʻomanaʻo ʻo Helles: He hoʻomanaʻo e hoʻomanaʻo ana i nā koa Pelekania a me Farani i kaua ma ʻaneʻi.
- Sari Bair Range: He wahi koʻikoʻi koʻikoʻi i ke kaua ʻo Gallipoli.
- Hale Hōʻikeʻike Moʻolelo ʻo Gallipoli: ʻO kekahi o nā hale hōʻikeʻike koʻikoʻi ma ka peninsula, ʻo ka Hale Hōʻikeʻike Moʻolelo ʻo Gallipoli e hāʻawi i kahi ʻike piha o ka mōʻaukala o ka hoʻolaha ʻo Gallipoli. Loaʻa iā ia kahi hōʻiliʻili nui o nā palapala, nā kiʻi, nā palapala ʻāina, a me nā mea waiwai e hōʻike ana i nā hanana o ke kaua.
- Hale Hōʻikeʻike ʻo Canakkale Martyrdom: ʻO kekahi hale hōʻikeʻike koʻikoʻi ma ka peninsula, ʻo ka Canakkale Martyrdom Museum e haʻi i ka moʻolelo o ka hoʻouka kaua ʻo Gallipoli a me nā hana a nā koa Turkish. Aia ia i ka hōʻiliʻili o nā mea waiwai, nā palapala a me nā kiʻi e hōʻike ana i ka manaʻo Turkish o ke kaua.
- ʻO Anzac Cove Visitor Center: ʻO ka Anzac Cove Visitor Center kahi hale hōʻikeʻike liʻiliʻi i hoʻolaʻa ʻia no Anzac Beach, kahi i hana nui i ka wā o ke kaua ʻo Gallipoli. Maʻaneʻi hiki iāʻoe ke aʻo e pili ana i nā hanana i hanaʻia maʻaneʻi, a me ka moʻolelo o ka Anzac Corps ma ka laulā.
- ʻO ʻAriburnu Cemetery: ʻO Ariburnu Cemetery he hale kupapaʻu kaua e hoʻomanaʻo ana i nā koa Pelekane a me Palani i make i ke kaua ʻo Gallipoli. Aia ma kahi kokoke i Anzac Cove, he mea nui ia o ka moʻolelo kaua.
- ʻO Nek Cemetery: He hale kupapaʻu kaua liʻiliʻi ʻo Nek e hoʻomanaʻo ana i nā koa Australia i make i ka hoʻouka kaua hussar kaulana i ka wā o ke kaua ʻo Gallipoli.
Hāʻawi kēia mau pūnaewele i ka poʻe malihini e ʻike i ka mōʻaukala o ke kaua ʻo Gallipoli a hiki i nā malihini ke hoʻomanaʻo i nā hana a nā koa i hakakā ma ʻaneʻi. ʻO ka mākaʻikaʻi ʻana i ka Peninsula ʻo Gallipoli he ʻike hoʻoneʻe a he manawa kūʻokoʻa e loaʻa ai ka ʻike i ka mōʻaukala a me nā hanana kaua o kēia kaua koʻikoʻi.
Kaua o Gallipoli
He hakakā nui ke kaua ʻo Gallipoli ma ka ʻāina ʻo Dardanelles o Tureke i ke Kaua Honua Mua. Ua hakakā kekahi pūʻali koa Pelekane, Farani a me Australia i ka ʻOttoman Empire e hoʻomalu i ka Bosphorus a wehe i ke ala i ke Kai ʻEleʻele a me Rusia. Ua hoʻomaka ke kaua mai ka makahiki 1915 a hiki i ka makahiki 1916 a ua pau i ka lanakila o Ottoman.
Nā mea hana keaka o ke kaua ʻo Gallipoli
Tureke: I ka wā o ka hoʻouka kaua ʻo Gallipoli i ka makahiki 1915, ʻo ka poʻe Tureke nā mea pale o ko lākou ʻāina e kūʻē i ka hoʻouka kaua ʻana i nā pūʻali koa Allied e komo pū ana me Pelekane, Australia a me New Zealand. Ma lalo o ke kauoha a General Mustafa Kemal (ʻike ʻia ʻo Atatürk ma hope), ua hakakā ka pūʻali koa Tureke me ka wiwo ʻole a me ka wiwo ʻole i nā pilikia nui.
Me ka nui o ka poino, ua pale aku na Tureke i ka hoouka kaua ana a ua paa ka mana o ko lakou aina. ʻO ke kaua ʻo Gallipoli kahi manawa koʻikoʻi i ka mōʻaukala Tureke, he hōʻike i ka wiwo ʻole a me ka hoʻoholo paʻa o nā mea pale Turkish.
Aia pū ka poʻe Tureke ma ka peninsula ʻo Gallipoli ma o nā monuments a me nā hoʻomanaʻo i hoʻolaʻa ʻia no ko lākou mau koa hāʻule a me nā koa. ʻO kekahi o kēia mau kia hoʻomanaʻo ʻo ka Turkish Monument, kahi e hoʻomanaʻo ai i nā koa koa Tureke i hāʻule i ke kaua.
I kēlā me kēia makahiki ma Malaki 18, hoʻolauleʻa ʻo Turks i ka lā pūʻali koa Turkish e hoʻohanohano i ko lākou mau koa kaua hāʻule a hōʻike i ka mahalo no ko lākou pale ʻana. ʻO ke kaua ʻo Gallipoli kekahi i hoʻoikaika i ka manaʻo o ka ʻāina a me ka haʻaheo o nā Turks a he ʻāpana koʻikoʻi o kā lākou moʻomeheu mōʻaukala.
- Germany: Ma ka ʻaoʻao Kelemania o ka hakakā, ʻo Kelemania kahi hoa pili nui o ka Ottoman Empire. Ua komo kekahi mau ʻāpana Kelemania i ka hoʻouka kaua ʻo Gallipoli, me ka pūʻali koa Kelemania e pale ana i ka Bosphorus a me ke Kaiwaenahonua hikina. I kēia lā hiki iā ʻoe ke kipa i kekahi o nā pūnaewele a me nā hoʻomanaʻo ma ka ʻaoʻao Kelemania e hoʻomaopopo maikaʻi i ke kuleana o Kelemania i ka hakakā.
- Pelekania: ʻO Beretania Nui kekahi o nā ʻāina nui i komo i ke kaua ʻo Gallipoli i ka makahiki 1915. Me nā hoa pili, ʻo ia hoʻi nā Australians a me New Zealanders, ua hoʻāʻo lākou e hopu i nā Dardanelles a hoʻomalu i nā koʻikoʻi e hāʻawi wikiwiki i nā pūʻali Lūkini i ka hikina. ʻO ka pūʻali koa Pelekāne, i alakaʻi ʻia e General Ian Hamilton, i hakakā me ka wiwo ʻole akā ua pio ʻia e nā kūlana paʻakikī o ke kahua kaua a me nā mea pale o Tureke. Akā naʻe, ua noho lākou ma ke kahua kaua a hiki i ka pau ʻana o ke kaua, me ka loaʻa ʻana o nā pōʻino nui. Aia pū ka poʻe Pelekania ma ka Galipoli Peninsula ma o nā monuments a me nā hoʻomanaʻo i hoʻolaʻa ʻia no ko lākou mau koa hāʻule. ʻO kekahi o ia mea hoʻomanaʻo ʻo ia ka Lone Pine Cemetery, i hoʻolaʻa ʻia no nā koa Pelekane a me Australia i hāʻule i ke kaua. He kahua koʻikoʻi ia no nā poʻe Pelekāne a me kā lākou mau mamo e makemake ana e aʻo i ka mōʻaukala o ko lākou mau kūpuna.
- Winston Churchill, ke Kuhina Nui Pelekāne ma hope mai, he kuleana koʻikoʻi i ka hoʻolālā a me ka hoʻokō ʻana i ke kaua Gallipoli. Ma ke ʻano he Haku Mua o ka Admiralty, ʻo Churchill ke kuleana no ka hoʻolālā hoʻolālā a me ke kauoha ʻana i nā ʻauwaʻa Allied i ka wā o ka hakakā. ʻOiai ua manaʻo ʻia ke kaua he pio no nā Allies, ʻaʻole i haʻalele ʻo Churchill i ke kuleana no kāna hoʻolālā ʻana a lawe i nā hopena no kāna ʻoihana. Eia nō naʻe, ma hope o kona noho ʻana ma ke Kuhina Nui ua lilo ʻo ia i mea kōkua i ke alakaʻi ʻana iā Beretania i ka wā o ke Kaua Honua ʻElua.
- Auseteralia: ʻO ka poʻe Australia ka lāhui nui i komo i ka Gallipoli Campaign i ka makahiki 1915. Me nā hoa pili, ʻo ia hoʻi ka poʻe Pelekania a me New Zealand, ua hakakā lākou me nā mea pale Turkish e hopu i nā Dardanelles a hoʻomalu i nā koʻikoʻi. ʻO nā pūʻali koa Australia ma lalo o ke alakaʻi ʻana a General William Birdwood i hakakā me ka wiwo ʻole a ua loaʻa i nā pōʻino nui i loko o ka hakakā. Akā naʻe, ua noho lākou ma ke kahua kaua a kōkua i ka pale a hiki i ka pau ʻana o ke kaua. Loaʻa ka poʻe Australia ma ka Gallipoli Peninsula ma o nā monuments a me nā hoʻomanaʻo e hoʻohanohano ana i ko lākou hāʻule ʻana. ʻO Anzac Cove Cemetery kekahi o ia ʻano hoʻomanaʻo, i hoʻolaʻa ʻia no nā koa Australia a me New Zealand i make i ke kaua. He wahi koʻikoʻi ia no ka poʻe Australia a me kā lākou poʻe mamo e makemake e aʻo i ka mōʻaukala o ko lākou mau kūpuna. I kēlā me kēia makahiki ma ka lā ʻo Anzac, ʻApelila 25, hoʻomanaʻo ka poʻe Australia i ko lākou mau koa kaua i hāʻule me nā ʻano hoʻolauleʻa a me nā hana hoʻolauleʻa ma Gallipoli Peninsula a ma waena o Australia. He ʻāpana koʻikoʻi kēia lā o ka mōʻaukala a me ka moʻomeheu Australia a he hōʻike hoʻi i ka heroism a me ka mōhai o nā Australia.
- Nā kānaka o Aotearoa: E like me ka Australian, he mau mea hoʻokani koʻikoʻi ka poʻe New Zealand i ka Gallipoli Campaign o ka makahiki 1915. Ua hakakā pū lākou me nā hoa pili e like me nā Australians a me nā Pelekania ma ka ʻaoʻao o nā mea pale Tureke e hopu i nā Dardanelles a hoʻomalu i nā Straits. ʻO ka pūʻali koa o New Zealand, i alakaʻi ʻia e General Alexander Godley, i hakakā me ka wiwo ʻole a ua loaʻa i nā pōʻino nui i loko o ka hakakā. Akā naʻe, ua noho lākou ma ke kahua kaua a kōkua i ka pale a hiki i ka pau ʻana o ke kaua. Loaʻa ka poʻe New Zealand ma ka Gallipoli Peninsula ma o nā hoʻomanaʻo a me nā hoʻomanaʻo e hoʻohanohano ana i ko lākou hāʻule ʻana. ʻO kekahi o kēia mau mea hoʻomanaʻo ʻo ia ka Chunuk Bair Memorial, i hoʻolaʻa ʻia no nā koa o Aotearoa i hāʻule i ke kaua. He kahua koʻikoʻi ia no nā poʻe o Aotearoa a me kā lākou poʻe mamo e makemake ana e aʻo i ka mōʻaukala o ko lākou mau kūpuna. I kēlā me kēia makahiki ma ka lā 25 o ʻApelila, Anzac Day, hoʻomanaʻo ka poʻe New Zealand i ko lākou mau koa kaua i hāʻule me nā ʻano hana hoʻolauleʻa a me nā ʻano hana ma Gallipoli Peninsula a ma waena o Aotearoa. He ʻāpana koʻikoʻi ka lā o ka mōʻaukala a me ka moʻomeheu o Aotearoa a he hōʻike hoʻi i ke koa a me ka mōhai ʻana o ko Aotearoa.
- Lūkini: ʻAʻole i komo pololei ka poʻe Lūkini i ka Campaign Gallipoli o 1915, akā he mau hoa koʻikoʻi lākou i ke Kaua Honua I. Ua ʻaoʻao ʻo Rūsia me Beretania, Farani a me nā aupuni ʻē aʻe o ʻEulopa a kaua aku i nā hui hui, ʻo ia hoʻi ʻo Kelemania a me Austria-Hungary. ʻOiai ʻaʻole i komo pololei ka poʻe Lūkini i ka hoʻouka kaua ʻo Gallipoli, ʻo kā lākou hakakā ʻana ma ka Hikina Hikina he mea nui i ka hoʻomohala ʻana ma nā ʻaoʻao ʻē aʻe, me Gallipoli. Ma o kāna hāʻawi ʻana i ke kaua, ua hakakā ʻo Rūsia no ke kūʻokoʻa a me ke kūʻokoʻa a hāʻawi i kahi kōkua nui i ka lanakila Allied. I kēia lā, nui nā monuments ma Rūsia e hoʻomanaʻo ana i nā hana koa a me nā mōhai i ka wā o ke Kaua Honua Mua. I kēlā me kēia makahiki ma ka lā 9 o Mei, ka lā lanakila, hoʻomanaʻo ke aupuni Lūkini a me nā kānaka i ka poʻe i lawelawe i ke kaua.
I kāu huakaʻi, hiki iā ʻoe ke aʻo hou aku e pili ana iā Churchill a me kāna kuleana ma ka hoʻolaha ʻo Gallipoli ma ke kipa ʻana i nā monuments like ʻole a me nā hoʻomanaʻo e hoʻomanaʻo ana i kāna mau hana a me kāna mau hana. Hiki iā ia ke hāʻawi iā ʻoe i kahi ʻike hohonu o ka mōʻaukala koʻikoʻi o Churchill a me kāna ʻoihana politika.
He paio ke kaua o Gallipoli me ka nui o ka poe i komo ma na aoao elua. Ua hui pū ʻia ka poʻe Pelekania, Farani a me Australia, ʻoiai ua kākoʻo ʻia ka poʻe Ottoman e nā koa Tureke a me nā hui Kelemania. He kūlana kūʻokoʻa kēlā me kēia mea pāʻani i ke alakaʻi ʻana i ka hakakā a he hopena koʻikoʻi i kona hopena.
Ma ka huakaʻi, hiki iā ʻoe ke aʻo hou aʻe e pili ana i nā mea keaka like ʻole ma ke kipa ʻana i nā hoʻomanaʻo a me nā hoʻomanaʻo like ʻole, a aʻo e pili ana i nā moʻolelo pilikino a me nā ʻike pilikino o kēlā me kēia koa. Hāʻawi kēia iā ʻoe i ka ʻike nui aʻe i ka nui a me ka laulā o ka hakakā a hāʻawi iā ʻoe i ke ʻano o ke koa a me ka ʻālana o nā koa āpau i komo.
I kou hele ʻana i ka Gallipoli Peninsula, aia kekahi mau mea e hoʻomanaʻo ai i mea e poina ai ka huakaʻi.
Eia kekahi mau ʻōlelo aʻoaʻo:
- E koho i ka manawa maikaʻi loa e kipa aku ai: ʻO ka manawa maikaʻi loa e kipa aku ai i ka Gallipoli Peninsula ʻo ka pūnāwai a i ʻole ka hāʻule, i ka wā e ʻoluʻolu ai ka ʻāina a e pua ana ka ʻāina.
- E hoʻolālā i kāu huakaʻi ma mua: E hāʻawi i ka manawa kūpono e ʻike i nā mākaʻikaʻi āpau a hoʻolālā i kāu huakaʻi ma mua e pale i ka hōʻeha.
- E ʻaʻahu i nā lole a me nā kāmaʻa ʻoluʻolu no ka mea paʻakikī ke komo ʻana i kekahi o nā mea hoihoi.
- E aʻo e pili ana i ka mōʻaukala a me nā hanana e pili ana i ke Kaua ʻo Gallipoli ma mua o kou hoʻomaka ʻana i kāu huakaʻi e loaʻa ai ka ʻike maikaʻi.
- Mai poina e lawe mai i ka wai a me ka pale lā no ka mea hiki ke wela a maloʻo ke aniau ma Tureke.
- Ma nā kaʻa lehulehu: Aia nā lawelawe kaʻa kaʻa mau mai Kou i Canakkale kahi e hiki ai ke lawe i ka ferry i Gallipoli.
- E puke i kahi huakaʻi alakaʻi: Hiki i kahi huakaʻi alakaʻi ke kōkua iā ʻoe i ka nui o kāu kipa ʻana a aʻo hou e pili ana i ka mōʻaukala a me ke koʻikoʻi o ke kaua ʻo Gallipoli.
Pehea wau e hele ai i Gallipoli?
Inā makemake ʻoe e ʻimi i ka mōʻaukala a me nā hiʻohiʻona o ke Kaua ʻo Gallipoli, aia kekahi mau koho kaʻa. ʻO ke ala maʻamau ma ke kaʻa, no ka mea, hāʻawi ia iā ʻoe i ke kūʻokoʻa e makaʻala i nā wahi i kou wikiwiki. Hiki iā ʻoe ke kākau i nā kaʻa kaʻa a me nā kaʻa kaʻa mai Istanbul.
ʻO nā uku komo a me nā manawa wehe no Gallipoli, Türkiye
ʻAʻole manuahi ke komo ʻana i ka hapa nui o nā mea hoʻokipa ma Gallipoli Peninsula. Eia nō naʻe, aia kekahi mau ʻokoʻa kahi āu e uku ai i kahi uku komo, e like me B. ka Hale Hōʻikeʻike Kaua ʻo Cabatepe.
Wehe ʻia nā wahi mākaʻikaʻi o Gallipoli Peninsula mai ke kakahiaka a i ke ahiahi, akā ʻoi aku ka maikaʻi o ka nānā ʻana i nā manawa wehe ma mua o ka kipa ʻana no ka mea hiki ke ʻokoʻa kēia ma muli o ka manawa o ka makahiki a me ke ʻano o ka wā.
Pono e hoʻolālā maikaʻi ʻia kahi mākaʻikaʻi i ka Gallipoli Peninsula i hiki iā ʻoe ke ʻike i ka hapa nui o nā mākaʻikaʻi i ka manawa palena. ʻO ka ʻōlelo aʻoaʻo maikaʻi, ʻo ia ka hoʻomaka ʻana i ke kakahiaka nui a hoʻopau i ka lā piha e leʻaleʻa i nā ʻano like ʻole ma mua o ka hoʻi ʻana i ke ahiahi.
10 Nīnau pinepine a me nā pane e pili ana i ke kaua ʻo Gallipoli ma Turkey: nā mea āpau e pono ai ʻoe e ʻike
-
I ka manawa hea ke kaua ʻo Gallipoli?
Ua hana ʻia ke kaua ʻo Gallipoli ma waena o ʻApelila 25, 1915 a me Ianuali 9, 1916.
-
Ma hea i hana ʻia ai ke kaua ʻo Gallipoli?
Ua kū ke kaua ʻo Gallipoli ma ka moku ʻo Gallipoli ma ʻEulopa Tureke.
-
ʻO wai nā mea i komo?
ʻO nā ʻaoʻao i komo ʻia ʻo ia nā Allies, ʻo ia hoʻi nā Pelekane, Farani a me Australia, a me nā Ottomans, i kākoʻo ʻia e nā koa Tureke a me nā hui Kelemania.
-
No ke aha i kaua ai ke kaua ʻo Gallipoli?
Ua kaua ʻia ke kaua ʻo Gallipoli e hoʻomalu i nā Dardanelles a loaʻa ke komo i ke Kai ʻEleʻele e kōkua i ke komo ʻana o Rusia i ke kaua.
-
ʻO wai ke Aliʻi Aliʻi?
ʻO ka pūʻali koa hui ʻo General Ian Hamilton.
-
Owai ka luna o ka poe Ottoman?
ʻO ka luna o nā ʻOttomans ʻo Mustafa Kemal Atatürk.
-
He aha ka hopena o ke kaua?
ʻO ka hopena o ke kaua, ʻo ia ka pio ʻana no nā ʻAilika a me ka lanakila no nā ʻOttomans.
-
He aha ke ʻano o ke kaua ʻo Gallipoli no Tureke?
He mea koʻikoʻi ke kaua ʻo Gallipoli iā Tureke no ka mea, ua manaʻo ʻia ʻo ia he hōʻailona aupuni o ka lanakila kūʻē i nā Allies a me ka mālama ʻana i ke kūʻokoʻa.
-
He aha ke koʻikoʻi o ke kaua ʻo Gallipoli no nā hui?
He manaʻo koʻikoʻi ko ke kaua ʻo Gallipoli no ka poʻe Allies no ka mea ua pio nā pūʻali koa a ua make ka nui o nā ola o nā koa.
-
Pehea e ʻimi ai i ke kaua ʻo Gallipoli?
Hiki i kekahi ke makaʻala i ke kaua ʻo Gallipoli ma ke kipa ʻana i nā monuments like ʻole a me nā hoʻomanaʻo e hoʻomanaʻo ana i ka hakakā a ma ke kipa ʻana i ka ʻāina i koʻikoʻi i ka hakakā.
I ka hōʻuluʻulu ʻana, hāʻawi ka Gallipoli Peninsula i kahi manawa kūʻokoʻa e ʻimi a hoʻomaopopo i kahi mokuna koʻikoʻi o ka mōʻaukala honua. Mai nā monuments mōʻaukala a me nā hale hōʻikeʻike i nā hiʻohiʻona kupaianaha a me nā hale kiʻiʻoniʻoni koʻikoʻi o ke kaua, hāʻawi ka peninsula i nā ʻike huakaʻi poina ʻole no ka poʻe hoihoi i ka mōʻaukala a me ke kaua.