O le ā le mea ua matuā faapitoa ai le aai anamua o Aso?
Assos, o le aai anamua i luga o le talafatai o Aegean i Turkey, o se maa natia e tuufaatasia ai le talafaasolopito ma le natura i se auala mataʻina. I le va'aia o le motu o Lesbos, o Assos sa avea muamua ma nofoaga autu o a'oa'oga ma aganuu. O fa'atafunaga mata'ina, e aofia ai ma le Malumalu ta'uta'ua o Athena, ua ofoina mai ai se vaaiga mata'ina i le lalolagi anamua. Va'ai faalemafaufau i le feoai solo i auala iloga o lo'o si'osi'omia e le vao, matagofie faanatura o le itulagi - tasi le ata Instagram-aoga i le taimi!
E faapefea ona faamatala e Asos lana tala?
O le talafaasolopito o Aso e tamaoaiga ma eseese e pei o ona faatafunaga. Na faavaeina i le senituri lona 7 TLM, na vaaia e le aai le tele o pule, mai Peresia ia Alesana le Sili. Na maua e le au faifilosofia e pei o Aristotle lo latou fale iinei. O maa uma, poutū uma, ma vaega uma o fale tifaga o loʻo faʻamatalaina lana lava tala e ave ai tagata asiasi i se faigamalaga i le taimi. Saili i auala anamua ma mafaufau i le olaga pisi sa i ai muamua iinei - o se mea moni mo le agaga!
O a mea e mafai ona e faia i Aso?
E tele mea e maua i Asos! Amata lau malaga i le uafu, lea o loʻo i ai pea faleaiga matagofie ma faleaiga. O le savaliga tifato i le Acropolis e tauia i vaaiga matagofie. Mo tagata fiafia i aganuu, o le Amphitheatre e tatau ona vaʻaia, ma oi latou o loʻo sailia se malamalamaga loloto i le talafaasolopito o le aai e tatau ona asiasi i le Archaeological Museum. Pe o e savalivali solo i mea ua faaleagaina pe malolo i luga o le matafaga, ua ofoina mai e Assos se mea mo tagata uma.
Vaaiga i le aai anamua o Aso
O le aai anamua o Assos, lea e lauiloa foi o Behramkale, o se oa faasolopito i Turkey ma e ofoina atu le tele o vaaiga matagofie ma faaleagaina. O nisi nei o mea sili ona lauiloa i Assos:
- Malumalu o Athena: O lenei malumalu o Doric lea na teuina lelei, na faapaiaina mo le atua Eleni o Athena, o loo i luga o se mauga ma e ofo mai ai vaaiga ofoofogia i le Aegean Sea. O le malumalu na amata mai i le seneturi 6 TLM. BC ma o se faʻataʻitaʻiga mataʻina o fausaga anamua.
- Acropolis o Aso: O le Acropolis o se olo e pulea le aai. E ofoina mai e le gata i le taua faʻasolopito ae faʻapea foʻi vaaiga mataʻina o le nofoaga lata ane. O le a'e i le Acropolis e ui atu i auala vaapiapi ma ofoina atu se malamalamaaga i le olaga i aso uma i aso anamua.
- Lenei: O le Agora o Aso o le maketi tutotonu o le aai ma o se nofoaga mo fefaʻatauaʻiga, fonotaga ma gaoioiga faʻaagafesootai. O inei e te maua ai toega o pou ma fale sa molimau muamua i le vevesi ma le pisi o aso anamua.
- O le fale mataaga a Aso: O lenei fale mataaga anamua na fausia i luga o le mauga ma e mafai ona ofi ai le 5.000 tagata matamata. Na fausia i le vaitaimi o Eleni ma mulimuli ane faalautele e tagata Roma. O lo'o fa'aogaina pea le fale fa'afiafia mo fa'afiafiaga fa'ale-aganu'u.
- O le pa o le aai anamua: O puipui matagofie o le aai o Aso na amata mai i le senituri lona 4 TLM. TLM ma si'omia le aai i le tele o lona si'osi'omaga. Sa fa'aaogaina mo le puipuiga ma o se fa'ata'ita'iga o 'olo anamua.
- Le Nymphaeum o Asos: O lenei nofoaga vai anamua sa tuuto atu i le talitonuga i nimphs ma sa avea ma puna o vai inu. O se fale mata'ina, fa'asao lelei ma lona fa'aata semicircular.
- O faatafunaga o le aai anamua: E ese mai i mea taua, o Assos o le fale i le tele o mea na faaleagaina o fale, taʻele ma isi fale, e ofoina atu se vaaiga i olaga i aso uma o tagata anamua.
- Asos matafaga: I le faaopoopo atu i tala faasolopito, e ofoina atu foi e Assos matafaga matagofie, e aofia ai Kadırga Beach ma Sivrice Beach. O nei mea e lelei mo malologa ma aau.
- O le Archaeological Museum o Aso: O iinei e mafai ona e faamemelo i mea na maua ma mea mai le aai anamua, e aofia ai faʻatagata, tusitusiga ma keramika.
O Assos o se nofoaga e tumu i tala fa'asolopito ma aganu'u e fiafia i ai tagata fiafia i tala fa'asolopito ma natura. O le tu'ufa'atasiga o mea fa'aleaga anamua ma vaaiga mata'ina ua avea ai Assos ma nofoaga tulaga ese i Turkey.
Ulufale, taimi tatala, tiketi & tafaoga: O fea e te maua ai faʻamatalaga?
Pe a asiasi atu i le aai anamua o Asos, e taua le suʻesuʻeina o faʻamatalaga lata mai e uiga i pili ulufale, taimi tatala ma taʻaloga taʻitaʻia muamua. O le puna sili mo lenei mea o le upega tafaʻilagi aloaia a le nofoaga faʻasolopito poʻo le Turkish Ministry of Culture and Tourism. O iina e te maua ai faʻamatalaga sili ona faʻatuatuaina. E masani lava, o nofoaga o suʻesuʻega anamua i Turkey e tatala mai le vaveao seia oʻo i le leva o le aoauli, e ui o taimi e mafai ona eseese e faʻatatau i le taimi o le tausaga. O tafaoga e mafai ona avea ma se auala sili e suʻesuʻe loloto ai le tala faasolopito ma le taua o mea faʻaumatia. E masani ona ofo mai e taʻitaʻi faʻapitonuʻu o loʻo i ai le malamalama tele i Assos ma ona siʻosiʻomaga.
Mata'aga i le eria
O le eria lata ane o le aai anamua o Assos, lea e lauiloa foi o Behramkale, e ofoina atu le tele o vaaiga ma mea ofoofogia faanatura o le a sili atu ona aoga lau asiasiga. O nisi nei o mea sili ona lauiloa e latalata i Assos:
- Le motu o Lesbos: Lesbos o se motu Eleni e na o se malaga puupuu vaʻa mai Assos. Ua lauiloa le motu i ona nu'u matagofie, matafaga ma toga olive. Asiasi i le taulaga o Mytilini, le laumua o Lesvos, e iloa ai le aganuu ma meaʻai.
- Troy (Troy): O le aai anamua o Troy, e ta'uta'ua mai tala fa'asolopito a Eleni ma le Taua a Trojan, e tusa ma le itula le mamao mai Aso. O le nofoaga o tala fa'asolopito o Troy e maua ai fa'amatalaga i le tala fa'asolopito ma su'esu'ega o le itulagi.
- Nuu o Adatepe: Adatepe ose nu'u mata'ina Turki e lata ane i Assos. O auala vaapiapi, fale ma'a toe fa'aleleia ma vaaiga mata'ina ua avea ai ma nofoaga ta'uta'ua mo tagata asiasi e fia iloa tu ma aga a Turki.
- O le paka a le Kaz Mountains: O lenei paka a le atunuʻu e faʻataʻamilo i le talafatai e lata ane i Assos ma ofoina atu auala sopo e ui atu i vaomatua mafiafia ma nuʻu matagofie. O le tumutumu aupito maualuga o le paka, o le Mauga o Ida, e lauiloa mai tala faasolopito faa-Eleni.
- Le aai o Ayvalık: O Ayvalık o se taulaga matagofie i le gataifale e lauiloa i lona fausaga Eleni ma Ottoman. E tusa ma le 2 itula le taʻavale mai Assos, o se nofoaga lelei e fiafia ai i meaʻai masani a Turki ma savalivali i auala vaapiapi.
- O le monastery o Suluca: E latalata ane i Assos, o lenei monastery Orthodox i le 18 senituri e ofoina atu se vaaiga i le talafaasolopito faalelotu o le itulagi. O le nofoaga i luga o le mauga e maua ai foi vaaiga matagofie.
- Sivrice matafaga: E na o ni nai kilomita mai Assos, o lenei matafaga oneone o se nofoaga lelei e malolo ai ma aau. O le siosiomaga filemu ma le matagofie faalenatura ua avea ai ma nofoaga lauiloa mo tagata asiasi.
- O le aai anamua o Alexandria Troas: E tusa ma le 40 minute le mamao mai Assos, o lenei aai anamua o loʻo faʻaalia ai mea faʻaleagaina e aofia ai le fale tifaga, faletaʻalo ma le taʻele.
O le nofoaga lata ane o Asos e mauoa i oa faaleaganuu ma matagofie faalenatura. Pe e te manaʻo e suʻesuʻe nofoaga faʻasolopito, fiafia i le talafatai pe faʻatofu oe lava i nuʻu masani, e tele auala e suʻesuʻe ma fiafia ai i le itulagi.
O a fautuaga e tatau ona e manatua pe a asiasi i Asos?
- Amata vave e aloese mai le tumutumu ma vevela.
- Fai seevae lelei mo auala le tutusa.
- Aumai vai ma le la.
- Ia saunia lau meapueata mo ata mata'ina.
- Faʻaaloalo i nofoaga faʻasolopito ma aua le tuʻuina se faʻailoga.
- Nofo i le po i se tasi o le aulelei faletalimalo lata ane e fiafia i le talimalo i le lotoifale.
Taunuu i le aai anamua o Aso
Assos, e lauiloa foi o Behramkale, e faigofie ona maua mai taulaga lata ane o Çanakkale ma Ayvalık. E mafai ona faia i ni auala eseese:
- I le taavale: O le faimalaga i le taavale e ofoina atu le fetuutuunai ma le avanoa e tietie ai i le talafatai matagofie o Aegean. Mai Çanakkale poʻo Ayvalık o loʻo i ai auala lelei e tau atu i Assos. E avanoa le pakaga latalata ane i le nofoaga.
- I le pasi: O kamupani pasi eseese e ofoina atu fesoʻotaʻiga masani mai aai tetele o Turki i Assos. O pasi o se auala taugofie e malaga ai ma o le a ave saʻo oe i Behramkale, le nuʻu e sosoo ma faʻaumatiaga o Assos.
- Fa'atasi ai ma asiasiga fa'atulagaina: Ole tele o kamupani femalagaa'i e ofoina atu aso malaga po'o ni tafaoga umi e aofia ai Assos. O lenei filifiliga e mafai ona faigofie aua e masani ona aofia ai felauaiga, totogi ulufale, ma o nisi taimi e taʻitaʻia ai asiasiga.
Po o le a lava le auala o felauaiga e te filifilia, e fautuaina e amata vave i le taumafanafana e aloese ai mai le vevela ma le motu o tagata. O vai, seevae lelei ma le puipuiga o le la e fautuaina foi e faʻaoga lelei lau asiasiga i mea tuai o Assos.
Fa'ai'uga: Aisea e tatau ai Asosos mo so'o se tagata fiafia femalagaa'i?
O Aso e sili atu nai lo na o se aai anamua; ose falemataaga ola o lo'o fa'atali e su'esu'eina. Faatasi ai ma lona talafaasolopito mauoa, laufanua matagofie ma le le mafaatusalia faaleagaina, e ofoina atu se aafiaga e le mafaagaloina mo tagata malaga uma. Pe o oe o se tagata fiafia i tala faasolopito, o se tagata e fiafia i le natura pe na o le sailia o le taimi atoatoa Instagram, o le a le faʻanoanoa Assos. Tu'u lau souvenir, tusi lau mea fale talimālō ma tofo i le togafiti faataulaitu a Asos mo oe lava!
Tuatusi: Behramkale, Assos, 17860 Behram Köyü/Ayvacık/Ayvacık/Çanakkale, Türkiye
